Ik gebruik regelmatig essentiële olie. In mijn persoonlijke leven, maar ook hier op mijn blog in DIY’s. Essentiële olie (of etherische olie) is een bijzonder goedje: een zeer geconcentreerd plantenextract. In deze blogpost geef ik je een aantal guidelines om er verstandig mee om te gaan.
Wat is het verschil tussen essentiële olie en geurolie?
Essentiële olie is een plantenextract, verkregen door stoomdestillatie, en in sommige gevallen door CO2-destillatie (nee, dit heeft niks verder niks met klimaatverandering te maken). Vluchtige oliën uit de plant verdampen en worden opgevangen, waardoor je een zeer geconcentreerd extract krijgt. Een essentiële of etherische olie is echt dit pure extract.
Geurolie kan daarentegen van alles zijn. “Aroma” en “parfum” zijn namelijk fabrieksgeheimen. Vaak gaat het hier (voor een deel) om synthetische geurstoffen, omdat die ten eerste goedkoper zijn, en ten tweede: niet alle planten zijn geschikt om essentiële olie van te maken. Zo bestaat er geen etherische olie van kokos, maar wel kokosgeurolie.
Geurolie kan geschikt of ongeschikt voor de huid zijn, en geschikt of ongeschikt om te verdampen. Daarnaast bevat geurolie natuurlijk niet de speciale eigenschappen die sommige essentiële oliën hebben, zoals bijvoorbeeld antibacteriële of ontstekingsremmende eigenschappen.
Het is dus heel erg van jouw toepassing afhankelijk of je een etherische olie of een geurolie kunt / wilt gebruiken. Zelf gebruik ik eigenlijk alleen essentiële olie, omdat dat 100% natuurlijk is en praktisch altijd goed.
Concentratie en irritatie
Je hebt net gelezen hoe essentiële olie wordt gemaakt. Het is een mega-geconcentreerd goedje. Er zijn letterlijk kilo’s en kilo’s plantenmateriaal nodig om zo’n klein flesje van 10 ml te kunnen vullen.
Anyway, je hebt dus een supersterke concentratie van pure plantenextracten in een potje. Je merkt het vaak ook al aan de geur: die is enorm sterk, en kan hoofdpijn geven wanneer je het vol opsnuift. Dit is al een kleine voorbode: Etherische olie kan in pure vorm ook huid-, slijmvlies- en luchtwegirritatie veroorzaken.
Essentiële olie verdunnen
Is het dan eigenlijk wel veilig? Jahoor. Je hoeft het alleen maar te verdunnen! Moleculen die samen op een hoopje irritatie kunnen veroorzaken, worden op deze manier goed vermengd en verspreid.
Denk aan een paar druppels essentiële olie in een flesje draagolie om er een fijne massageolie van te maken, een diffuser met waterdamp, of geurstokjes en geurstenen die langzaam de vluchtige moleculen aan de lucht afgeven.
Ook het gebruik als ingrediënt in homemade cosmetica is in principe verdunnen. Het aandeel essentiële olie in het geheel is namelijk maar een klein percentage. Voor verschillende toepassingen gelden verschillende richtlijnen: cosmetica die je van je huid afspoelt (zoals zeep) kan doorgaans een hogere concentratie essentiële olie bevatten dan cosmetica die je laat zitten (zoals een crème).
In afspoelbare producten geldt een richtlijn van maximaal 3%. Sommige essentiële oliën, zoals kaneel of pepermunt, zijn van nature meer irriterend op de huid dan andere. Gezond verstand dicteert dat je hier dus minder van gebruikt. Op de website van Lovely Greens vind je een handige tabel waarin je kunt zien hoeveel je kunt gebruiken in een zeeprecept van 1 pond (iets minder dan een halve kilo).
Essentiële olie in je voedsel?
Er zijn verschillende manieren waarop je etherische olie kunt gebruiken. Op de huid (cosmetica) en inhaleren (aromatherapie) zijn de bekendste.
Sommige mensen druppelen ook essentiële olie in hun voedsel, bijvoorbeeld thee. Wanneer het gaat om een plant die je van nature wel kunt eten, is hier natuurlijk wel iets voor te zeggen.
Toch vind ik het persoonlijk wat tricky: Essentiële oliën zijn zó geconcentreerd, dat je makkelijk veel meer neemt dan een “natuurlijke” dosis (bijvoorbeeld wanneer je thee zet van een lepeltje gedroogd plantenmateriaal). Wees hier dus heel voorzichtig mee en lees je ontzettend goed in voor je dit doet.