De feestdagen komen er weer aan, wat voor veel mensen een tijd van cadeautjes betekent. Hoe langer ik duurzaam leef, hoe meer al die dwangmatige cadeaus me tegenstaan. Niet per se om te geven (I love geven), maar vooral om te krijgen. In deze blogpost leg ik uit waarom, en wat fijne duurzame cadeaus zijn om te geven aan mensen met een duurzame lifestyle.
Hoe langer ik duurzaam leef, hoe meer cadeaus me tegenstaan. Wacht, dat wil ik even nuanceren: ongevraagde, fysieke cadeaus. Ofwel: Spullen die ik niet nodig heb, en waar ik niet om gevraagd heb.
Volgens de grafiek van Babette Porcelijn in De Verborgen Impact, staan spullen met stip op 1 als het gaat om de milieu-impact van de gemiddelde Nederlander. Zelfs boven vliegen en vlees eten. Spullen kosten namelijk een hoop grondstoffen en energie om te produceren. Maar dat zie je natuurlijk niet wanneer het al in de winkel ligt.
In principe heb ik alles wat mijn hartje begeert. Ik kom niks tekort. Wanneer ik iets nodig heb, koop ik het zelf. Ik heb alleen een korte verlanglijst met een aantal zeer specifieke items (zoals een Hilleberg Akto tent, maar met bijna €700 is dat niet heel erg Sinterklaasvriendelijk).
Ofwel: Ik hoef geen cadeautjes. En ook al geef ik dat nu bij iedere verjaardag aan, cadeaus geven is zo’n ingebakken gewoonte voor sommige mensen bij feestelijke gelegenheden. Het voelt dan heel oncomfortabel om dan toch een “ding” te krijgen waar je niet op zit te wachten, puur omdat het als sociaal gewenst gedrag wordt gezien.
En ik ben daar niet de enige in: minimalisme is geen hype, it’s here to stay. Steeds meer mensen realiseren zich dat consumentisme niet the way to go is.
Daarom deze gids voor duurzame cadeaus, bedoeld voor iedereen die duurzamere cadeaus wil geven.
Dit zijn goede duurzame cadeaus
🎁 1 – Niets
En dan bedoel ik ook echt niets. Wanneer iemand dat specifiek aangeeft, vindt diegene het juist FIJN als je met lege handen aankomt. Echt waar. Het duurzaamste cadeau van alle duurzame cadeaus!
🎁 2 – Een gift aan het favoriete goede doel
Wil je toch wat geven? Vraag dan wat iemands favoriete goede doel is en schenk daar het geld aan wat je anders zou besteden aan een cadeau. Toen mijn oom en tante trouwden, hadden ze alles al wat hun hartje begeerde. In plaats van cadeaus vroegen ze om een gift aan Because I Am A Girl. Uiteindelijk hebben ze honderden euro’s opgehaald!
Zelf vraag ik sinds een paar jaar donaties aan Trees for All voor mijn verjaardag.
Vergelijkbaar: Geef een stukje grond cadeau via Aardpeer, of adopteer een appelboom bij De Olmenhorst.
🎁 3 – Bijdrage voor een groot spaardoel
Volgens Beatrijs Ritsema, etiquette-expert van Trouw, is het ongehoord om geld te geven (en te vragen) als cadeau, maar screw dat! Als iemand voor iets specifieks spaart, waarom zou je dat dan niet voor een deel cadeau kunnen geven? Stop er een leuk kaartje bij en schrijf erop waar het voor is, bijvoorbeeld die reis waar iemand voor spaart of dat rijbewijs waar ze mee bezig zijn.
Een goed alternatief is een cadeaubon voor iemands favoriete winkel. Je maakt mij bijvoorbeeld altijd bij met Bever-bonnen.
🎁 4 – Iets wat al heel lang op de verlanglijst staat
Wil je per se een ding geven? Vraag dan of de persoon in kwestie een verlanglijstje heeft. Misschien wil diegene een specifiek kookboek nog heel graag hebben, of een nieuwe backpack omdat de oude toch wel heel rafelig begint te worden.
Pas trouwens op met het geven van dingen die heel persoonlijk of “op maat” zijn, zoals parfum, een backpack, etc. Geef dan echt het merk en model wat gevraagd wordt. Zo’n specifieke vraag heeft namelijk een reden (bijvoorbeeld omdat die backpack lekkerder zit dan andere merken).
🎁 5 – Een ervaring
Nog een cadeau wat altijd in goede aarde valt is een ervaring. Neem iemand mee uit eten, trakteer op een high tea, financier een uitje wat ze al heel lang willen doen maar waar het telkens niet van komt. Ervaringen maken gelukkiger dan spullen!
🎁 6 – Iets lekkers voor bij de borrel
Heeft diegene geen verlanglijstje? Dan is iets wat direct geconsumeerd kan worden vaak een leuk idee. Een lekkere fles wijn, een speciaalbierpakket, een mandje met specialiteiten uit je eigen regio… Ik heb bijvoorbeeld meermaals een “mandje Twente” gemaakt voor familie uit Friesland met bier van lokale brouwers, toastjes en (of course) Johma salade.
Leuke variatie hierop kun je met andere consumables maken: ik kreeg bijvoorbeeld van vrienden een mooie schaal met allemaal lekkere spa producten. De maskertjes en verwenproducten zijn allang op, maar de schaal is zo mooi dat ik hem nog iedere week gebruik voor salade (of chips).
Houd natuurlijk wel rekening met eventuele allergieën en dieetwensen.
🎁 7 – Iets lekkers wat je zelf hebt gemaakt
Ben je dol op bakken of sta je graag in de keuken? Maak dan zelf wat lekkers voor de ontvanger! Persoonlijk vind ik niks leuker dan een middagje in de keuken staan voor een vriend die jarig is. En je maakt er niet alleen de jarige blij mee, maar ook de andere gasten!
🎁 8 – Materialen voor iemands hobby
Weet je toevallig dat iemand een specifieke hobby heeft en daar best wel wat geld in gaat zitten? Geef dan wat materialen cadeau. Achterhaal dan wel welk merk diegene gebruikt of heel graag een keer wil uitproberen. Geef een borduurfanaat dus bijvoorbeeld DMC garen (niet een naamloos multipack van de Hema of de Action). Of geef iemand die graag schildert dat ene dure merk verf wat hij al heel lang wil proberen.
Bonustips
Tweedehands
For some reason ervaren veel mensen het als not done om tweedehands items cadeau te geven. Maar waarom zou je dat niet doen? Er is veel moois tweedehands te vinden, soms zelfs als nieuw, slechts één keer gebruikt, of in de originele verpakking. Dat zijn pas duurzame cadeaus!
Let op de verpakking
Weet je toevallig dat iemand zero waste probeert te leven? Geef dan geen cadeau wat verpakt is in een hoop plastic. Doe er geen cellofaantje om. Verpak het in een restje mooi behang of pagina’s uit een leuk tijdschrift. Wat je ook kunt doen is furoshiki-stijl inpakken met een vrolijk gekleurd sjaaltje uit de kringloopwinkel.
Hier vind je inspiratie om je duurzame cadeau ook duurzaam in te pakken
Hier maak je een minimalist of eco-warrior echt niet blij mee
Soms worden cadeautjes niet als cadeautje ervaren, hoe goed de intentie ook is. Vaak is dat heel logisch: iemand die niet drinkt geef je geen fles wijn cadeau, en voor een vegetariër neem je geen borrelmandje met gedroogde worst mee.
Maar een duurzame lifestyle, dat is voor veel mensen nog onbekend terrein. Wat is in zo’n geval eigenlijk not done?
Snijbloemen
Snijbloemen worden vaak behoorlijk milieuonvriendelijk gekweekt: denk aan verwarmde kassen, import per vliegtuig, pesticiden. En na een week zijn ze verlept. Niet cool. Niet duurzaam. Wil je tóch iets groens geven, geef dan een boeket uit eigen tuin of stekjes van je eigen favoriete planten.
Willekeurige souvenirs
In sommige kringen en culturen is het een ding om voor iedereen en iedereens moeder een souvenir mee te nemen als je op vakantie bent geweest. Vindt de gever vast heel leuk, maar de ontvanger heeft er compleet geen context, band of herinnering bij en is het gewoon het volgende ding wat te zijner tijd achter in een kastje verdwijnt.
Frutsels, prutsels, kitsch en andere stofvangers
Zijn dit echt cadeaus? Of koop je dit puur “omdat het hoort dat je iets geeft”? Gewoon niet doen. Ook niet als iemand geen specifiek duurzame lifestyle heeft.
Een eerdere variant van dit artikel is eerder verschenen op 6 november 2019.
Mooi lijstje! Wij proberen het ieder jaar ook wat bewuster aan te pakken, maR dat is nog best lastig met kleine kinderen en een oma die het toch niet kan laten om de kleinkinderen eens extra te verwennen.
Maar de eerste tweedehands items zijn al binnen. Verder krijgt onze oudste een ervaring en verder vragen m’n vrien en ik vooral dingen die we nodig hebben (sokken, bodylotion en andere praktische zaken).
It may sound pampered, but it is quite frustrating when you get a well-meant fruit from a dear grandmother and you think: “Well. What am I supposed to do with this? ”And don’t get me wrong – I am always very grateful and in the clouds when I get something that has been on my wish list for a long time. I also think it is a shame when someone spends his money on something that i am not waiting for and for which i cannot be genuinely grateful.
Dank voor de goede tips. Wij (mijn broer en zijn familie en mijn ouders) spraken een aantal jaren geleden af dat we elkaar geen cadeaus meer geven op verjaardagen. In plaats daarvan zijn we gaan sparen en gaan we voor het geld dat we met de cadeaus uitsparen, een lang weekend met elkaar op pad. Om toch niet met lege handen aan te komen geef ik altijd iets wat ik zelf heb gemaakt, zoals eigengemaakte jam of een pot pindakaas. Of een boek of tijdschrift dat ik al gelezen heb.
Dat is inderdaad ook een mooie manier van verjaardagen vieren 🙂