Een tijdje geleden ben ik het Youtube rabbithole ingezogen van fashion history, historybounding en met de hand kleding naaien. Ik heb me altijd al aangetrokken gevoelen tot die historisch geïnspireerde kledingstijlen in Lord of the Rings, maar nooit echt gedurfd om me zo te kleden. Maar nu heb ik dus ontdekt dat er meer mensen zo zijn, en dat er heel veel te leren valt over duurzaam omgaan met kleding als je kijkt naar de geschiedenis vóór fast fashion.
1 – Vroeger kleedde men zich naar de buitentemperatuur
Vroeger – en dan praten we serieus over enkele eeuwen geleden – had je natuurlijk nog een centrale verwarming en airco. Lang niet iedere ruimte in een huis werd verwarmd, omdat dat veel te kostbaar was. De binnen- en buitentemperatuur verschilden dus veel minder van elkaar, dus kleedde men zich in laagjes, rekening houdend met hoe warm of koud het was.
Tegenwoordig kunnen we de binnentemperatuur volledig controleren. Je kunt dus in je T-shirtje binnen zitten in de winter en de verwarming lekker op 20 graden zetten. Maar draai het eens om: kleed je naar het seizoen, dan hoef je de verwarming veel minder hoog te zetten!
2 – Kledingmaten waren veel flexibeler
Sterker nog, kledingmaten zijn pas in de Victoriaanse tijd uitgevonden. In de eeuwen daarvoor was kleding vrij makkelijk verstelbaar doordat veel dichtging met strikjes. Zo hoefde je niet of nauwelijks nieuwe kleding te kopen wanneer je gewicht fluctueerde, of zelfs wanneer je zwanger was!
3 – De kwaliteit was veel beter
Stoffen weven en kleding maken was allemaal handwerk destijds, dus reteduur. Kwaliteit was daarom superbelangrijk. Scheefgenaaide, snel slijtende fast fashion bestond niet. Kleding was for life, en in sommige gevallen zelfs een erfstuk.
4 – Natuurlijke stoffen
Vroeger bestond er nog geen goedkoop polyester, en werd er dus automatisch gebruik gemaakt van natuurlijke stoffen en hun fijne eigenschappen.
Linnen werd veel gebruikt voor ondergoed omdat het niet snel stuk ging en niet snel naar zweet stonk, wol voor de warmte (en ook dit ging niet snel stinken), katoen was lekker verfrissend in de zomer, zijde was ook temperatuurregulerend.
Veel van die eigenschappen worden tegenwoordig ondergewaardeerd, of men is zich er niet meer bewust van.
5 – Kleding herstellen
Kleding herstellen was de normaalste zaak van de wereld, ook bij de rijken. Simpelweg omdat er heel veel tijd, energie, geld en liefde in zat om een kledingstuk te maken.
Vaak waren kledingstukken ook zo geconstrueerd dat je heel makkelijk de voering of kraag kon vervangen. Lange rokken hadden vaak een speciale slijtrand rond de zoom, die ook makkelijk te vervangen was.
Tegenwoordig heeft de meeste kleding niet eens meer een voering – wat een verschil!
6 – Trends wisselden veel langzamer
Omdat communicatie natuurlijk veel langzamer ging in die tijd, veranderden de mode en het gewenste silhouet ook veel geleidelijker.
In plaats van bij iedere nieuwe trend nieuwe kleding te kopen, werden bestaande kledingstukken vermaakt om bij de nieuwe mode te passen. Bijvoorbeeld door een taille te verplaatsen, de vorm van de mouwen te veranderen, of door simpelweg andere decoratie aan te brengen.
7 – Er werd veel zuiniger omgegaan met kleding
In plaats van minimaal ondergoed zoals nu (onderbroek, bh, en soms een hemdje), bestond het ondergoed vaak uit volwaardige kledingstukken van katoen of linnen. Met mouwen, of pijpen. Zodat je okselzweet daadwerkelijk werd geabsorbeerd door je ondergoed en niet of nauwelijks doorlekte naar je overkleding.
Zo hoefde men alleen het ondergoed te wassen en de “fashion layers” niet of nauwelijks. Zo bleef kleding veel langer mooi en bruikbaar.
Mijn visie
Ik vind dit zelf echt reuze interessant en ben ook langzaam maar zeker zelfgenaaide kleding in deze stijl aan het toevoegen aan mijn garderobe. Duurzaam. Hobbitstijl.
Ik heb een stapel tweedehands stoffen gekregen van een bekende die er niks meer mee deed. Er lang nog overgebleven gordijnstof in de kelder, waar ik nu plannen voor heb. Daarnaast ben ik aan het uitzoeken waar ik duurzame, biologische en deadstock stoffen kan kopen.
Een heel nieuw avontuur dus!
Meer leren?
Mijn favoriete Youtubers op dit gebied: