Ik ben nu 2x bij een A12 blokkade van Extinction Rebellion geweest als supporter, om te pleiten voor het afschaffen van de fossiele subsidies in Nederland. En ik krijg daar een hoop vragen over uit mijn omgeving! De ene keer van mensen die ook graag willen maar niet zo goed durven, de andere keer van mensen die denken dat XR gewelddadig is. In deze blogpost vertel ik over mijn ervaringen en geef ik je tips.
Verschil tussen blokkade en supportdemonstratie
Een A12 blokkade bestaat altijd uit 2 groepen: De rebellen die daadwerkelijk de A12 blokkeren, en een supportdemonstratie langs de kant.
De blokkade
Wanneer de burgemeester van Den Haag het zat is, dan krijgt de politie het bevel om de A12 te ontruimen. Ze zijn wettelijk verplicht om eerst 3x te vorderen. Dit is basically een officieel bevel dat je van de A12 af moet. Dit doen ze met grote megafoons en ze beginnen doorgaans met “Attentie attentie, hier spreekt de politie…”
Als je deel bent van de blokkade, kun je ervoor kiezen om bij de eerste of de tweede vordering netjes van de A12 af te gaan. Je wordt dan niet gearresteerd. Wel zo fijn als het je eerste keer is en je alles nog een beetje spannend vindt.
Iedereen die na het vorderen nog op de A12 zit, die wordt uiteindelijk gearresteerd. Je kunt ervoor kiezen om netjes mee te lopen, of je kunt inhaken, blijven zitten, helemaal “floppy” gaan, waardoor ze je moeten losmaken en wegdragen.
Daarnaast zijn er nog enkele die-hards die zich bijvoorbeeld vastlijmen of -ketenen. Hoe ver je zelf gaat is volledig je eigen keus, en XR heeft ook regelmatig actietrainingen die regionaal georganiseerd worden, waarbij dit soort dingen uitgelegd worden, hoe het werkt, wat je kunt verwachten, wat de gevolgen zijn, en wat er gebeurt na je arrestatie.
Supportdemonstratie
De supportdemonstratie langs de kant van de weg – op de parallelweg, op de stoep en in de berm – is voor iedereen die wél achter het doel van de demonstratie staat, maar om wat voor reden geen deel wil/kan zijn van de blokkade.
Je bent dan in principe geen deel van de “arresteerbare” groep, en als je netjes luistert naar de instructies van de politie en geen rare dingen doet, is er niks aan de hand. Ze hebben dan geen reden om je te arresteren.
Voor wie is de supportdemonstratie geschikt?
De supportdemonstratie is supergezellig en gemoedelijk! Veel mensen nemen hun kinderen mee, omdat het om hun toekomst gaat. Iedereen past een beetje op elkaar, sommige mensen nemen snoep of snacks mee om uit te delen, je raakt een beetje met elkaar aan de praat, loopt wel eens een bekende tegen het lijf…
Ook als je een handicap hebt, kun je heel goed meedoen (zelfs als deel van de blokkade trouwens!). XR is ontzettend goed georganiseerd en vraagt in de aanloop naar een demonstratie toe in de Telegram groepen en via email ook altijd of er mensen zijn die extra voorzieningen nodig hebben om mee te kunnen doen.
Regels voor sfeerbeheer
Extinction Rebellion is geen ongeregeld zootje vandalen. Juist het tegenovergestelde! Ze hebben ook een aantal huisregels waar je je aan dient te houden. De belangrijkste:
De volledige actieconsensus vind je hier. (PDF)
Daarnaast heeft XR een aantal handgebaren. De belangrijkste is de “silent giraffe” – arm in de lucht, hand doet “mond dicht” gebaar. Het is dan de bedoeling dat je stil wordt en het gebaar overneemt, zodat iedereen zo snel mogelijk stil is. Vaak is dit omdat iemand van de organisatie iets belangrijks wil zeggen, of omdat één van de uitgenodigde sprekers het woord krijgt.
Hoe kom je bij de A12?
Eitje. De tunnelbak is op loopafstand van het station. Volg de massa! Het is het handigst (en het duurzaamst) als je met het OV komt. Wordt de demonstratie verplaatst naar de andere kant van de tunnelbak, dan zijn er stewards van XR die je de weg wijzen. Je moet dan een paarhonderd meter de parallelweg volgen tot je bij de blokkade bent.
Samenreizen
Vind je het spannend om in je eentje te gaan? Ga dan samen met vrienden, of sluit je aan bij een groepje gelijkgestemden. Vaak wordt er vanuit lokale XR “cirkels” ook wel samenreizen georganiseerd, al dan niet met een groepsticket. Zelf heb ik beide keren mensen meegenomen op mijn NS Flex abonnement met samenreiskorting.
De beste plek
De laatste 2 keer (maart en mei 2023) was de A12 van tevoren al helemaal afgezet, zodat de rebellen niet op de gewenste plek voorbij de tunnelbak konden komen: tussen de tijdelijke Tweede Kamer en het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Resultaat: De blokkade vond beide keren aan de andere kant van de tunnelbak plaats, ongeveer ter hoogte van de Koekamp (een park) / het Malieveld. De A12 heeft aan beide kanten een parallelweg, stoep en gras.
In principe kun je aan beide kanten staan als supporter, maar ik geef de voorkeur aan de Malieveld-kant (dat is als je vanaf het station gezien de A12 niet oversteekt). Daar staat de grootste groep supporters, heel gezellig en veilig. Mijn eerste keer, in maart 2023, stond ik aan de Haagse Bos-kant, maar daar sta je dan met relatief weinig mensen. De politie was ook erg ruw naar ons als supporters en 1 agent ging toen ook ontzettend buiten zijn boekje. Mijn tweede keer was beter!
Wat moet je meenemen?
Het idee van de supportdemonstratie is dat je daar staat vanaf 12:00 (wanneer de blokkade start) totdat de laatste rebel gearresteerd is. Puur voor moreel support. (Je mag altijd later aanhaken of eerder weg hè, vergeet dat niet. Niemand veroordeelt je daarom.)
Maar voor jouzelf als supporter is het net zo goed een lange dag als voor de rebellen. Dit neem ik mee in mijn rugzak:
Belangrijk: Politieinstructies
Het belangrijkste is om te allen tijde de aanwijzingen van de politie op te volgen. Als ze zeggen dat je een beetje door moet lopen, doe dat dan ook. Je kunt het soms wel een beetje rekken als er mensen voor je staan, je loopt dan wel risico dat politie wat gaat duwen.
Als je gezellig met een agent hebt staan ouwehoeren kom je er soms ook wel van af met een paar stappen en “okee, we zijn een beetje doorgelopen” en dan ondeugend lachen 😉 Het helpt als je daadwerkelijk op de stoep staat of op het gras, in plaats van de parallelweg.
Aftercare
XR is echt een ontzettend lieve en fijne groep mensen. Na afloop van een demonstratie is er altijd aftercare. Niet alleen in de vorm van opvang voor gearresteerde rebellen, maar ook via mental health tips op het Telegramkanaal van de supportdemonstratie. Heel goed geregeld allemaal!