Alles over bosbaden

Een tijdje geleden heb ik het boek “Shinrin-Yoku” van Dr. Qing Li besproken hier op Ecohobbit. Een dik boek met een hoop wetenschappelijk inzicht over de gezondheidsvoordelen van bosbaden. Maar wat is bosbaden en hoe doe je dat? In deze blogpost leg ik het allemaal uit.

Wat is bosbaden?

Bosbaden is jezelf onderdompelen in het bos, tot het meditatieve toe. Dit kan op verschillende manieren: bijvoorbeeld een langzame wandeling, rustig ergens gaan zitten, yoga in het bos of meditatie.

Met shinrin-yoku maak je bewust gebruik van de genezende kracht van de boslucht. Dat klinkt heel zweverig, maar dat is het helemaal niet! De samenstelling van de lucht in een bos is anders dan in de stad, en het is wetenschappelijk bewezen dat sommige van die – specifiek door bomen uitgescheiden stoffen – direct effect hebben op je gezondheid.

Waarom zou je bosbaden?

Zoals hierboven al genoemd: bosbaden, ofwel shinrin-yoku, heeft effect op je gezondheid, zowel fysiek als mentaal. Dit zijn bewezen voordelen:

Voor een korte boost van je mentale gezondheid en immuunsysteem is het al voldoende om één keer in de week 1-2 uur in het bos door te brengen. Voor een extreme, langdurige boost kun je ook een heel weekend in het bos doorbrengen. In Japan zijn daar al speciale centra voor, waar je ook daadwerkelijk begeleid wordt in een speciaal programma om er het maximale uit te halen.

De genezende kracht van het bos

Wat is er nou eigenlijk zo speciaal aan die boslucht dat hij zo geneeskrachtig is? Ten eerste filteren bomen ontzettend veel CO2, fijnstof en schadelijke stoffen uit de lucht. Boslucht is daardoor wat zuurstofrijker en schoner, wat in de basis al gezonder is dan je gemiddelde stadslucht. Daarnaast zijn er voornamelijk twee dingen die zorgen voor de fijne effecten van bosbaden: fytonciden en een grondbacterie.

Fytonciden

Fytonciden kun je zien als het afweersysteem en communicatiemiddel van bomen. Bomen scheiden deze stoffen af en die komen in de lucht terecht. Daar adem je ze in en hebben ze ook effect op jouw lichaam. Zo stimuleren ze de aanmaak van een bepaald type witte bloedcellen (jouw eigen afweersysteem) zeer sterk en ook de aanmaak van bepaalde anti-kankereiwitten*. Mocht je niet in de buurt van een fijn stuk natuur wonen: zelfs een wandeling in een boomrijk park of wonen in een straat waar bomen zijn geplant heeft al een positief effect op je gezondheid. Ik blij dat onze straat vol staat met enorme bomen!

Daarnaast kun je gebruik maken van essentiële olie: omdat dit destillaten zijn van de bomen zelf, vind je ook hier de fytonciden terug.

* Let op: dit is vooral preventief. Zie bosbaden nooit als op zichzelf staande behandeling voor kanker. Wel zou het je genezing kunnen ondersteunen.

Grondbacterie

Daarnaast zit er in de aarde een bacterie waarvan ooit per ongeluk is ontdekt dat hij goed is voor je gezondheid: de mycobacterium vaccae. Het in aanraking komen met deze bacterie zorg voor een positief gevoel, meer energie en verbeterde cognitieve functies (beter nadenken dus). In het kort: deze bacterie werkt als een natuurlijk antidepressivum.

Het mooie is dat je voor deze bacterie niet per se het bos in hoeft – lekker in de tuin werken zorgt er ook al voor dat je je onzichtbare dosis krijgt.

Bosbaden: hoe doe je dat?

Bosbaden kun je op verschillende manieren doen. Het belangrijkste is dat je er de tijd voor neemt en je niet laat afleiden. Laat je fototoestel en telefoon dus lekker thuis.

Kies voor een activiteit waar jij je prettig bij voelt, bijvoorbeeld wandelen, op een bankje zitten, mediteren of yoga. Zoek een mooi plekje of een mooie wandelroute. Dompel jezelf onder in alles wat je waarneemt.

Wat zie je? Hoe speelt het licht in de bladeren en op de grond? Wat hoor je allemaal? De wind, vogels, insecten, sta er rustig even bij stil. Adem diep in. Wat ruik je? Wat proef je? Raak de bomen, planten en grond aan. Hoe voelt dat? Als je ervaring hebt met wildplukken, kun je misschien dennennaalden, brandnetels of andere lokale planten verzamelen om een kop thee te brouwen. Neem hiervoor een thermosfles heet water mee.

Denk erom: Het is geen wedstrijd. Er is geen goed of fout. Wandel langzaam, blijf zo lang staan of zitten als je wilt, er is geen reden om je te haasten. Het gaat om het zijn, het ervaren, en het tot rust komen.

Waar kun je het beste bosbaden?

Naaldbomen en andere evergreens scheiden de meeste fytonciden uit. Je kent misschien wel die typische, bijna citrusachtige geur van een dennenbos. Perfect! Maar ook in een loofbos kun je prima bosbaden. De concentratie fytonciden in de lucht hangt ook af van de temperatuur en andere omgevingsfactoren. De hoogste concentratie heb je wanneer het rond de 30°C is.

Natuurlijk is er nog veel meer te vertellen over shinrin-yoku, meer dan ik kan uitleggen in een enkele blogpost. Lees daarom vooral het boek van Dr Qing Li voor een uitgebreidere uitleg van de effecten op je gezondheid en hoe je optimaal van de kracht van het bos kunt profiteren. Achter in het boek vind je ook een kaart met de mooiste bossen ter wereld en de “Profile of Mood States”-test om het effect van een bosbad op je eigen mentale gezondheid inzichtelijk te maken.

Shinrin-Yoku van Dr. Qing Li is hier te koop:

Bron: Shinrin-Yoku: De kunst en wetenschap van het bosbaden, door Dr. Qing Li